THÁO GỠ 5 BĂN KHOĂN THƯỜNG GẶP TRƯỚC PHẪU THUẬT CẬN THỊ

Phẫu thuật cận thị được biết đến là giải pháp tối ưu giúp giải phóng đôi mắt khỏi cặp kính cận vướng víu, tuy nhiên cũng giống như bất kì loại phẫu thuật nào khác, người bệnh đứng trước quyết định mổ cận luôn còn những băn khoăn cần tháo gỡ. Trong bài viết dưới đây Bệnh viện mắt quốc tế Nhật Bản sẽ giúp bạn giải đáp những câu hỏi thường gặp 

Băn khoăn 1: Mổ cần cần đáp ứng những yêu cầu nào?

Dưới đây là những điều kiện mắt cần đáp ứng để có thể phẫu thuật cận thị: 

1. Đã đủ hoặc trên 18 tuổi
Một trong những điều kiện tiên quyết để có thể thực hiện phẫu thuật cận thị là sự ổn định của độ khúc xạ. Dưới độ tuổi 18, độ khúc xạ của mắt vẫn có thể thay đổi nhiều nên sẽ làm tăng nguy cơ tái cận sau phẫu thuật. Từ 18 tuổi trở lên, cơ thể đã phát triển toàn diện, độ cận cũng đã ổn định cũng chính là lúc để bạn có thể phẫu thuật khúc xạ.

2. Mắt có độ khúc xạ ổn định
Độ khúc xạ được coi là ổn định khi không thay đổi quá 0.75 độ trong vòng 6 tháng.

3. Không có các bệnh lý nghiêm trọng về mắt
Nếu mắt bị viêm giác mạc, bạn cần điều trị hết viêm mới có thể thực hiện phẫu thuật. Để đảm bảo tính an toàn và hiệu quả của phẫu thuật, mắt cần đáp ứng yêu cầu không có sẹo giác mạc trung tâm, không mắc bệnh loạn dưỡng giác mạc hay không bị giác mạc hình chóp.

4. Thông số mắt đáp ứng yêu cầu của từng loại phẫu thuật
Mắt bạn cần có độ dày giác mạc tương ứng với độ khúc xạ muốn triệt tiêu nếu thực hiện phẫu thuật bằng các phương pháp Laser. Hoặc mắt bạn cũng cần có đủ độ sâu, độ rộng tiền phòng nếu phẫu thuật bằng phương pháp đặt thấu kính nội nhãn. Hãy thăm khám để được bác sỹ kiểm tra các thông số này của bạn nhé.

5. Không ở giai đoạn mang thai hoặc sau sinh 6 tháng
Thời kỳ mang thai hoặc sau sinh 6 tháng là giai đoạn cơ thể có nhiều thay đổi, chế độ sinh hoạt cũng mất cân bằng, điều này có thể gây nên những thay đổi về độ khúc xạ trên mắt, do đó bác sỹ khuyến cáo bệnh nhân chỉ nên thực hiện phẫu thuật khúc xạ sau khi sinh em bé khoảng 6 tháng trở lên.

Băn khoăn 2: Liệu tôi có nguy cơ bị tái cận hay không?

Về nguyên tắc, phẫu thuật điều trị tật khúc xạ giúp khôi phục thị lực cho người bệnh, giúp người bệnh không cần phụ thuộc vào kính.. Đối với phẫu thuật lasik như SBK Lasik, Femtosecond Lasik hay Relex Smile, độ khúc xạ sẽ triệt tiêu hoàn toàn bằng cách sử dụng công nghệ laser để thay đổi độ cong của giác mạc, từ đó giúp cho người bị cận thị có thể nhìn thoải mái bằng mắt thường. Đối với phẫu thuật Phakic, độ khúc xạ sẽ được điều chỉnh bằng cách sử dụng thấu kính có độ an toàn cao được thiết kế riêng theo thông số của từng mắt, đặt trực tiếp vào vị trí sau mống mắt và trước thủy tinh thể.

Tuy nhiên, người đã phẫu thuật cận thị vẫn có thể bị tái cận do nhiều yếu tố như:

• Phẫu thuật cận thị trong thời gian chưa đủ tuổi trưởng thành (<18 tuổi) - thời điểm độ cận chưa ổn định.
• Lựa chọn phương pháp phẫu thuật không hợp lý, dẫn đến việc giác mạc còn lại sau phẫu thuật quá mỏng không đủ độ an toàn để bảo vệ mắt
• Sử dụng mắt sau phẫu thuật quá tải: Bệnh nhân vẫn duy trì những thói quen xấu dành cho mắt như sử dụng các thiết bị điện tử, làm việc với máy tính hay đọc sách nhiều giờ liên tục, không cho mắt nghỉ ngơi, thức khuya thường xuyên...

• Chiều dài trục nhãn cầu thay đổi (dài hơn) hoặc độ cong giác mạc thay đổi sau phẫu thuật do sinh lý của người bệnh hoặc do các bệnh lý khác ở mắt.

Mặc dù nguy cơ tái cận sau phẫu thuật luôn tồn tại, tuy nhiên người bệnh có thể giảm thiểu tối đa nguy cơ này bằng việc lựa chọn thời điểm phẫu thuật phù hợp (khi độ khúc xạ đã ổn định), phương pháp phẫu thuật tối ưu nhất theo khuyến cáo của bác sĩ nhãn khoa và duy trì một lối sống lành mạnh, thói quen sử dụng mắt khoa học.

Băn khoăn 3: Phẫu thuật cận thị có giúp cải thiện tình trạng mắt lồi, mắt dại?

Mắt dại là từ dùng để chỉ hình ảnh đôi mắt trông lờ đờ, mệt mỏi, kém sắc và thiếu sức sống. Chúng ta sẽ thường bắt gặp tình trạng này ở người mắc bệnh về mắt như loạn thị, cận thị, viễn thị và phải đeo kính thường xuyên. Với mắt mắc tật khúc xạ, khi tháo kính mắt sẽ không nhìn rõ, khả năng định thị kém và không xác định được tiêu nhìn, từ đó mang lại cảm giác mắt bị lờ đờ, dại, kém linh hoạt. Bên cạnh đó, một số nguyên nhân khiến mắt dại có thể kể đến là đeo kính không đúng số khiến mắt phải điều tiết nhiều hơn để có thể nhìn rõ; đeo kính không đúng tầm mắt khiến mắt phải liên tục điều chỉnh tầm nhìn theo kính từ đó làm mắt trở nên mệt mỏi, lờ đờ. Sau phẫu thuật, mắt được đưa về chính thị và nhìn rõ hình ảnh ở các khoảng nhìn khác nhau nên tình trạng mắt dại sẽ được cải thiện sau một thời gian.

Mắt lồi có nhiều nguyên nhân. Ở người cận thị, mắt lồi do trục nhãn cầu dài hơn bình thường. Phẫu thuật cận thị chỉ tác động đến phần bề ngoài giác mạc (các phương pháp phẫu thuật bằng tia laser) hoặc phía trước thủy tinh thể (phẫu thuật đặt thấu kính nội nhãn Phakic), do vậy không làm giảm được độ lồi của mắt

Băn khoăn 4: Tôi có cần kiêng khem nghiêm ngặt, kéo dài sau phẫu thuật không?  

Kiêng xem TV, kiêng sử dụng thiết bị điện tử vài tháng, kiêng rửa mặt, lau mắt đến vài tuần hay kiêng vận động, chơi thể thao đến vài tháng sau phẫu thuật cận thị là quan niệm sai lầm mà nhiều bệnh nhân vẫn đang áp dụng do những lo ngại về việc tái cận hay các ảnh hưởng có hại tới mắt.

Thực tế, với công nghệ điều trị hiện đại cùng các thiết bị tiên tiến, việc chăm sóc và nghỉ ngơi cho mắt sau các phẫu thuật ReLEx SMILE, Femtosecond Lasik, SBK Lasik hay Phakic đơn giản hơn rất nhiều. Sau phẫu thuật, bệnh nhân cần lưu ý trong sinh hoạt để tránh viêm nhiễm ở vết mổ, tránh để mắt hoạt động quá tải nhưng cũng cần cho mắt trở về trạng thái sinh hoạt bình thường để sớm thích nghi với trạng thái điều tiết mới.

Vết mổ nhỏ bên rìa giác mạc hoặc vạt giác mạc sẽ tự liền lại sau phẫu thuật mà không cần phải khâu, bệnh nhân chỉ cần lưu ý tránh để nước, bụi bẩn rơi vào mắt trong 3 ngày đầu sau phẫu thuật bằng cách đeo kính bảo hộ và vệ sinh vùng mắt bằng băng gạc, tránh gội đầu rửa mặt gây ướt mắt. Sau thời gian này, người bệnh có thể tắm gội, rửa mặt như bình thường.
Mắt không được hoạt động quá tải kể cả không phẫu thuật, nhưng cũng không nên kiêng hoàn toàn tất cả các hoạt động. Người bệnh có thể học tập, làm việc và sử dụng mắt như bình thường sau 1 ngày với lưu ý áp dụng quy tắc 20-20-20 (cứ sau mỗi 20ph làm việc, cho mắt nghỉ 20s, nhìn xa 20 feet~6m) để mắt được thư giãn, tránh mỏi điều tiết. Việc mắt được đưa về trạng thái bình thường sớm giúp mắt được thích nghi với tình trạng điều tiết mới và hồi phục nhanh hơn.

Các hoạt động thể chất như tập thể dục nhẹ nhàng có thể thực hiện sau 1 tuần, các vận động mạnh như chơi thể thao đối kháng hay đi bơi có thể thực hiện sau 2 tuần với phẫu thuật Smile và sau 1 tháng với phẫu thuật LASIK

Không quá khó khăn hay mất thời gian để nghỉ ngơi, chăm sóc và bảo vệ mắt sau phẫu thuật cận thị, chỉ cần hiểu đúng nguyên tắc và sử dụng mắt thật khoa học, việc duy trì đôi mắt sáng khỏe sau phẫu thuật là điều dễ dàng hơn bao giờ hết.

Băn khoăn 5: Hiện tượng gặp phải và biến chứng sau phẫu thuật? 

Cũng như các phẫu thuật y khoa khác, sau phẫu thuật cận thị bằng phương pháp laser hay phẫu thuật cận thị bằng phương pháp đặt thấu kính nội nhãn, bệnh nhân có thể gặp một số triệu chứng mà nếu không hiểu rõ có thể gây nên lo lắng cho người bệnh. Mặc dù hầu hết các vấn đề đều có thể kiểm soát và xử trí, tuy nhiên việc nắm bắt để chủ động trong việc chăm sóc và bảo vệ mắt sau phẫu thuật là cần thiết.

1. Nhạy cảm với ánh sáng
Đây là triệu chứng thường gặp ở người phẫu thuật khúc xạ khi phẫu thuật cận thị bằng tia laser là triệt tiêu độ khúc xạ nhiều nhất từ chính tâm đồng tử và giảm dần ra vùng rìa. Hiện tượng này sẽ giảm dần theo thời gian.

2. Nhìn mờ sương sau phẫu thuật Relex Smile
Phương pháp ReLEx SMILE có cơ chế rút lõi nhu mô giác mạc sẽ tách giác mạc thành 2 lớp, do đó cần một khoảng thời gian để các lớp giác mạc này liền lại hoàn toàn. Trong khoảng thời gian này, người có thể có cảm giác như có một lớp sương mờ trước mắt. Tình trạng này hầu như không gây ảnh hưởng tới sinh hoạt hàng ngày và sẽ cải thiện trong vòng 1-3 tháng tùy thuộc vào cơ địa của từng bệnh nhân. 

3. Khó khăn khi nhìn gần
Sau phẫu thuật bỏ kính, mắt cần một thời gian để thích nghi và khôi phục chức năng điều tiết tự nhiên. Do vậy, trong một vài trường hợp bạn có thể cảm thấy thị lực nhìn gần chưa hồi phục 100% ngay sau phẫu thuật. Tùy thuộc vào cơ địa của từng mắt, tình trạng này sẽ cải thiện sau một khoảng thời gian ngắn.

4. Khô mắt
Khô mắt là một trong những dấu hiệu phổ biến có thể xảy ra sau khi thực hiện hầu hết các loại phẫu thuật mắt, đặc biệt là đối với phẫu thuật Lasik vì sự thay đổi của cấu trúc giác mạc. Để khắc phục, bạn nên sử dụng nước mắt nhân tạo trong 3-6 tháng sau phẫu thuật. 

5. Khó khăn trong việc mở mí mắt
Trong quá trình phẫu thuật mắt, bác sĩ sẽ sử dụng một loại dụng cụ chuyên dụng để cố định mí mắt. Do đó, sau ngày phẫu thuật, bạn có thể cảm thấy khó chịu hoặc gặp khó khăn khi mở mí mắt. Hiện tượng này sẽ hết trong 1, 2 ngày.

6. Tăng nhãn áp tạm thời với phẫu thuật Phakic 
Trong một vài trường hợp, thấu kính nội nhãn sẽ gây tăng nhãn áp tạm thời sau phẫu thuật. Khi hiện tượng này xảy ra, bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng thuốc hoặc sử dụng thủ thuật để hạ nhãn áp. Sau khi được xử lý, hầu hết các trường hợp nhãn áp sẽ ổn định và không gây bất cứ trở ngại gì trong sinh hoạt hàng ngày cho bệnh nhân.

7. Phản ứng đào thải với phẫu thuật Phakic 
Bản chất thấu kính nội nhãn đặt vào mắt là một dị vật đối với cơ thể, tùy thuộc vào cơ địa của người bệnh mà có thể xảy ra trường hợp cơ thể của người bệnh không tiếp nhận thấu kính, dẫn đến phản ứng đào thải. Tỷ lệ của hiện tượng này là khoảng 1/5000. Đây là phản ứng rất hiếm gặp, tuy nhiên không thể loại trừ. Bác sĩ có thể chỉ định sử dụng thuốc để điều trị, trong trường hợp không thể dùng thuốc, thấu kính sẽ được lấy ra khỏi mắt thông qua thủ thuật của bác sĩ.

8. Biến chứng vạt đối với các phương pháp lasik tạo vạt giác mạc 
Các biến chứng như lệch vạt giác mạc, nếp gấp vạt giác mạc có thể xảy ra trong các phẫu thuật tạo vạt giác mạc Femtosecond Lasik hoặc SBK Lasik. Trượt vạt giác mạc - hiện tượng vạt giác mạc bị tách ra khỏi phần còn lại của giác mạc cũng là một nguy cơ có thể xảy ra ngay sau khi phẫu thuật nếu như mắt bị va chạm mạnh. Do vậy, bệnh nhân cần tuân thủ đúng và đủ các chỉ dẫn chăm sóc mắt sau phẫu thuật của nhân viên y tế. 

Phẫu thuật điều trị tật cận thị về cơ bản đều ít nhiều ảnh hưởng tạm thời đến mắt. Tuy nhiên, các hiện tượng sau phẫu thuật cận thị sẽ dần được cải thiện và ổn định, các biến chứng nặng cũng thường rất hiếm gặp, do vậy người bệnh không nên quá lo lắng sau phẫu thuật. Điều quan trọng là trong trường hợp người bệnh thấy có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào ở mắt hãy liên hệ với cơ sở chuyên khoa mắt để được thăm khám kịp thời

Nếu vẫn còn những băn khoăn cần tháo gỡ, hãy thăm khám trực tiếp tại Bệnh viện mắt quốc tế Nhật Bản để được giải đáp và tư vấn chi tiết hơn. Đăng ký khám chuyên sâu miễn phí trước phẫu thuật khúc xạ vào thứ 4 và thứ 7 hàng tuần TẠI ĐÂY