LƯU Ý KHÁM MẮT SAU PHẪU THUẬT ĐỤC THỦY TINH THỂ
Phẫu thuật thay thủy tinh thể nhân tạo là một bước tiến lớn trong việc điều trị căn bệnh gây mù lòa hàng đầu thế giới mang tên đục thủy tinh thể - tình trạng protein tập trung thành đám và tạo ra những vùng mờ đục trong thủy tinh thể. Các phương pháp điều trị phổ biến hiện nay có thể kể đến phẫu thuật Phaco(thực hiện bởi dao vi phẫu và các thao tác bằng tay của bác sĩ dưới sự hỗ trợ của máy móc) và phẫu thuật Laser Cataract(thay thế một số thao tác bằng tay của phẫu thuật viên bằng tia Laser Femtosecond), với cơ chế chung là tán nhuyễn đục thủy tinh thể và hút ra ngoài, sau đó thay thế bằng thủy tinh thể nhân tạo để khôi phục thị lực cho người bệnh.
Để đạt được kết quả điều trị tối ưu và phòng tránh các biến chứng sau mổ, việc khám mắt định kỳ cùng bác sĩ nhãn khoa là vô cùng quan trọng. Hãy cùng tìm hiểu những lưu ý cần thiết khi tái khám sau phẫu thuật đục thủy tinh thể qua bài viết dưới đây.
Lịch tái khám định kỳ sau mổ đục thủy tinh thể
Sau khi phẫu thuật đục thủy tinh thể, bệnh nhân thường được khuyến cáo tuân thủ lịch tái khám theo các mốc thời gian quan trọng như sau:
- 24 giờ sau phẫu thuật: Đây là mốc tái khám rất quan trọng để bác sĩ kiểm tra tình trạng vết mổ, sự ổn định của thủy tinh thể nhân tạo, tình trạng thị lực và phát hiện sớm bất kỳ biến chứng nào sau mổ.
- 1 tuần sau phẫu thuật: Đây là thời điểm bác sĩ đánh giá tốc độ hồi phục của mắt, kiểm tra thị lực, trao đổi các vấn đề về quá trình chăm sóc mắt sau mổ cùng bệnh nhân, và xác định các vấn đề phát sinh (nếu có) cần can thiệp điều trị.
- 1 tháng sau phẫu thuật: Sau khoảng thời gian này, mắt của bệnh nhân thường đã ổn định và thị lực dần được cải thiện rõ rệt. Việc tái khám có mục đích nhằm kiểm tra thị lực cho người bệnh, đồng thời tạo điều kiện cho bác sĩ nhãn khoa đưa ra những lời khuyên chăm sóc mắt cần thiết hoặc kê đơn thuốc mới phù hợp với tình trạng mắt của bệnh nhân.
- 4 tháng sau phẫu thuật: Ở giai đoạn này, mắt gần như đã hồi phục hoàn toàn. Việc tái khám chủ yếu để đánh giá mức độ ổn định của thị lực và hiệu quả của ca phẫu thuật. Sau khoảng thời gian này, bác sĩ nhãn khoa khuyến khích bệnh nhân duy trì thói quen khám mắt định kỳ tối thiểu 1 - 2 lần hằng năm, để duy trì sức khỏe lâu dài cho đôi mắt.
Tại Bệnh viện mắt quốc tế Nhật Bản, tất cả các bệnh nhân thực hiện phẫu thuật đục thủy tinh thể đều được tái khám hoàn toàn miễn phí trong vòng 4 tháng sau phẫu thuật. Tất cả các kết quả thăm khám và chữa bệnh đều được lưu trữ trên hệ thống bệnh án điện tử, thuận tiện cho việc theo dõi và đưa ra các chỉ định điều trị tiếp theo cho bác sĩ, giảm thiểu thủ tục y tế và tình trạng quên mang theo hồ sơ bệnh án cho bệnh nhân.
Lịch tái khám bổ sung sau mổ đục thủy tinh thể
Ngoài các lịch tái khám định kỳ, một số bệnh nhân sẽ cần tái khám bổ sung, tùy theo chỉ định của bác sĩ khi phát sinh vấn đề cần theo dõi hoặc điều trị, hay bệnh nhân có vấn đề phát sinh trong quá trình chăm sóc mắt và cần được giải đáp thắc mắc.
Đặc biệt, bệnh nhân cần tái khám ngay nếu phát hiện một trong những dấu hiệu bất thường sau đây:
- Tăng nhãn áp tạm thời với một số biểu hiện như đau nhức xung quanh vùng mắt, đau đầu, buồn nôn. Nguyên nhân chủ yếu gây ra hiện tượng này là do dịch nhầy được bơm vào trong quá trình phẫu thuật gây bít tắc lưu thông tạm thời. Đối với mắt, thủy tinh thể nhân tạo được coi là một vật thể lạ, mặc dù ít gặp, nhưng trong một vài trường hợp sẽ gây ra hiện tượng tăng nhãn áp tạm thời sau phẫu thuật. Khi phát hiện triệu chứng này, bệnh nhân cần báo ngay cho bệnh viện và tái khám cùng bác sĩ để được nhận chỉ định điều trị bằng thuốc hoặc sử dụng thủ thuật để hạ nhãn áp.
- Viêm nhiễm mắt với các biểu hiện như đau nhức mắt, sưng đỏ mắt, chảy nhiều nước mắt, nhạy cảm với ánh sáng, có cảm giác nóng rát và cộm vướng như có hạt sạn bên trong. Tất cả các phẫu thuật nói chung và phẫu thuật thay thủy tinh thể nói riêng đều tác động lên cơ thể sống, đồng nghĩa với việc tồn tại nguy cơ nhiễm trùng. Mặc dù không phổ biến, nhưng bệnh nhân cần nhận thức được rằng tình trạng nhiễm trùng có thể làm chậm quá trình hồi phục của mắt hoặc gây nên các tổn thương mắt nghiêm trọng (trong một số trường hợp). Để ngăn ngừa và điều trị nhiễm trùng, người bệnh cần sử dụng thuốc kháng sinh và kháng viêm sau phẫu thuật theo chỉ dẫn của bác sĩ, đồng thời đến bệnh viện thăm khám ngay khi phát hiện các dấu hiệu bất thường.
- Phản ứng đào thải với các triệu chứng như suy giảm thị lực, chảy nước mắt sống, mệt mỏi kéo dài. Bản chất của thủy tinh thể nhân tạo là một dị vật đối với cơ thể, tùy thuộc vào cơ địa của người bệnh mà có thể xảy ra trường hợp cơ thể của người bệnh không tiếp nhận thấu kính, dẫn đến phản ứng đào thải. Đây là trường hợp rất hiếm gặp, chỉ chiếm tỷ lệ khoảng 1/5000. Trong trường hợp này, bệnh nhân sẽ được sử dụng thuốc để điều trị. Nếu việc dùng thuốc không có hiệu quả, bác sĩ sẽ bắt buộc phải lấy thấu kính ra khỏi mắt của bệnh nhân.
Một số lưu ý chăm sóc mắt đúng cách sau phẫu thuật đục thủy tinh thể
Bên cạnh việc tái khám đúng lịch hẹn và tái khám bổ sung khi cần thiết, bệnh nhân cần tuân thủ một số hướng dẫn chăm sóc mắt tại nhà để đảm bảo quá trình hồi phục diễn ra thuận lợi:
- Ngày đầu tiên sau phẫu thuật, bệnh nhân nên nghỉ ngơi tại nhà, không tham gia giao thông.
- Sau phẫu thuật 1 ngày, bệnh nhân có thể làm việc, đọc sách nhẹ nhàng.
- Sau phẫu thuật 2 ngày, bệnh nhân có thể đi dạo, tập thể dục nhẹ nhàng.
- Sau phẫu thuật 2 tuần, bệnh nhân có thể trang điểm như bình thường và ở chung với thú cưng.
- Sau phẫu thuật 1 tháng, bệnh nhân có thể tập luyện các môn thể thao, vận động nặng như bơi lội, tập gym.
- Về ăn uống, bệnh nhân cần kiêng rượu bia, thuốc lá, chất kích thích trong tuần đầu tiên sau phẫu thuật.
- Về bảo vệ mắt, bệnh nhân cần đeo kính bảo hộ liên tục trong 3 ngày đầu tiên sau phẫu thuật, phòng tránh việc dụi mắt và va đập mắt khi ngủ.
- Về việc sử dụng thuốc, bệnh nhân cần tuân thủ chỉ định dùng thuốc kháng sinh, kháng viêm theo hướng dẫn của bác sĩ nhãn khoa. Ví dụ như tra đúng liều lượng, mỗi lần tra thuốc cách nhau tối thiểu 5 phút, không để đầu lọ thuốc chạm vào mắt, không sử dụng thuốc sau quá 20 ngày mở nắp.
Phương pháp thay thủy tinh thể nhân tạo (Phaco, Laser Cataract) là giải pháp hiệu quả để cải thiện thị lực cho bệnh nhân đục thủy tinh thể, nhưng bên cạnh việc phẫu thuật, quá trình chăm sóc và khám mắt sau mổ cũng đóng vai trò quan trọng không kém và cần được bệnh nhân đặc biệt lưu tâm. Để đảm bảo đôi mắt luôn khỏe mạnh, bệnh nhân cần tuân thủ lịch khám định kỳ, theo dõi các triệu chứng bất thường và thực hiện đúng hướng dẫn chăm sóc và bảo vệ mắt của bác sĩ.
