NGƯỜI BỊ NHƯỢC THỊ CÓ NÊN MỔ MẮT CẬN KHÔNG?
Nhược thị là một trong những vấn đề thị lực mà nhiều người mắc phải, khiến tầm nhìn trở nên mờ nhòe ngay cả khi người bệnh đã đeo kính. Điều này đặt ra câu hỏi cho những người vừa mắc nhược thị, vừa mắc cận thị rằng: “Liệu có nên mổ mắt cận để cải thiện tình trạng này hay không?”. Trong bài viết này, Bệnh viện mắt quốc tế Nhật Bản sẽ giúp người bệnh hiểu rõ hơn về tính hiệu quả của việc sử dụng các phương pháp mổ cận để cải thiện tình trạng nhược thị, đồng thời đưa ra giải pháp cải thiện thị lực hữu ích từ các chuyên gia nhãn khoa.
Nhược thị là gì?
Nhược thị (mắt lười) là tình trạng suy giảm thị lực không thể cải thiện bằng các giải pháp điều trị như đeo kính gọng, đeo kính áp tròng hay phẫu thuật. Người có thị lực dưới 7/10 sau khi đã chỉnh kính tối đa được đánh giá là nhược thị. Tình trạng nhược thị thường xuất hiện và phát triển từ khi người bệnh còn nhỏ và ảnh hưởng tới thị lực cho đến khi trưởng thành.
Một số nguyên nhân dẫn đến nhược thị có thể kể đến như lác mắt, độ khúc xạ cao, lệch khúc xạ hoặc bất thường thị giác khác (đục thủy tinh thể một mắt, sẹo giác mạc, sụp mi,...).
Tình trạng nhược thị được chia làm 3 cấp độ:
- Nhược thị nhẹ: Thị lực từ 20/40 đến 20/30.
- Nhược thị trung bình: Thị lực từ 20/200 đến 20/50.
- Nhược thị nặng: Thị lực dưới 20/200.
Các phương pháp phẫu thuật cận thị phổ biến hiện nay
Hiện nay, các phương pháp phẫu thuật cận thị đã trở nên phổ biến hơn nhờ tính an toàn và hiệu quả cao, giúp người bệnh khôi phục thị lực nhìn xa và loại bỏ sự phụ thuộc vào các loại kính hỗ trợ. Có hai cơ chế phẫu thuật được áp dụng trong các phương pháp mổ cận đó là sử dụng tia Laser để thay đổi độ cong của giác mạc (áp dụng trong phẫu thuật ReLEx SMILE, Femtosecond Lasik, SBK Lasik) hoặc sử dụng thấu kính nội nhãn đặt vào vị trí sau mống mắt và trước thủy tinh thể để khôi phục thị lực sắc nét cho người bệnh (áp dụng trong phẫu thuật Phakic).
Người bị nhược thị có nên mổ mắt cận không?
Nhiều bệnh nhân nhược thị có nhu cầu mổ mắt cận với mong muốn cải thiện tầm nhìn xa. Tuy nhiên, phẫu thuật cận thị chỉ có tác dụng điều trị tật cận thị, không phải là giải pháp điều trị nhược thị, vì bản chất của tình trạng nhược thị là vấn đề do khả năng thu nhận hình ảnh của não bộ, chứ không phải do mắt. Theo TS. BS Vũ Anh Tuấn - Giám đốc chuyên môn tại Bệnh viện mắt quốc tế Nhật Bản, bệnh nhân nhược thị nên cân nhắc kỹ lưỡng trước khi mổ mắt cận. Lý do là vì thị lực sau phẫu thuật cận thị sẽ chỉ đạt được mức ngang bằng với thị lực chỉnh kính tối đa của bệnh nhân. Đối với những bệnh nhân nhược thị, thị lực chỉnh kính tối đa thường dưới 7/10, vậy nên sau phẫu thuật, tiên lượng thị lực cũng sẽ chỉ đạt dưới 7/10. Đây có thể không phải là thị lực lý tưởng theo kỳ vọng của người bệnh. Trường hợp các mắt nhược thị nặng, thị lực chỉnh kính tối đa vốn đã rất thấp dưới 1/10, lời khuyên của bác sĩ là người bệnh không nên mổ mắt cận.
Có cách nào cải thiện thị lực cho người bị nhược thị không?
Tình trạng nhược thị có thể được cải thiện nếu bệnh nhân được phát hiện sớm và điều trị tích cực từ khi còn nhỏ, do thời điểm đó các kết nối giữa mắt và não chưa phát triển toàn diện, nên có thể cải thiện thông qua các bài tập. Theo ThS. BS Nguyễn Phượng Quỳnh Anh tại Bệnh viện mắt quốc tế Nhật Bản, bệnh nhân nhược thị dưới 8 tuổi có khả năng khôi phục thị lực cao nhất, bệnh nhân nhược thị từ 8 - 18 tuổi có tỷ lệ chữa khỏi bệnh thấp hơn và giảm dần theo độ tuổi, bệnh nhân nhược thị trên 18 tuổi hầu như không có khả năng điều trị thành công.
Tùy thuộc vào nguyên nhân và cấp độ của tình trạng nhược thị, bác sĩ nhãn khoa sẽ có những chỉ định điều trị tương ứng như sau:
- Đeo kính gọng hoặc kính áp tròng để khắc phục tật khúc xạ (cận, viễn, loạn) nếu đây là nguyên nhân gây bệnh.
- Đeo miếng dán lên mắt lành trong 2 - 6 tiếng một ngày để kích thích mắt yếu tăng cường hoạt động.
- Sử dụng bộ lọc Bangerter trên mắt kính như một lớp phủ mờ để tăng cường hoạt động cho bên mắt yếu hơn.
- Sử dụng thuốc nhỏ mắt Isopto Atropine để tạm thời làm mờ thị lực ở mắt lành và khuyến khích mắt yếu phải hoạt động nhiều hơn. Đây là loại thuốc thường được sử dụng hằng ngày hoặc cuối tuần, có thể gây nên một số tác dụng phụ (nhạy cảm với ánh sáng, kích ứng mắt), do vậy người bệnh cần được bác sĩ nhãn khoa thăm khám và kê đơn trước khi dùng.
- Thực hiện phẫu thuật sụp mí, lác hoặc đục thủy tinh thể nếu đây là nguyên nhân gây bệnh.
Mổ mắt cận có thể là giải pháp hiệu quả cho nhiều người mắc tật cận thị, nhưng không có tác dụng trong điều trị nhược thị. Nếu bệnh nhân hoặc người thân đang gặp phải tình trạng nhược thị và cân nhắc các giải pháp điều trị, hãy thăm khám tại bệnh viện để tham khảo ý kiến từ bác sĩ nhãn khoa.
