Khô mắt do thiếu vitamin A - Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Khô mắt do thiếu Vitamin A là gì?

Vitamin A là một chất cần thiết đối với cơ thể của mỗi người. Khô mắt do thiếu vitamin A là một bệnh lý không mới nhưng không phải ai cũng hiểu và biết cách phòng tránh bệnh. Cùng Bệnh viện mắt quốc tế Nhật Bản tìm hiểu rõ hơn về căn bệnh này.

Nguyên nhân

Với mắt người, vitamin A tham gia trực tiếp vào các phản ứng hóa học ở các tế bào võng mạc, tạo sắc tố võng mạc giúp điều tiết mắt và hỗ trợ mắt nhìn được trong điều kiện thiếu ánh sáng. Vitamin A cũng là một trong những thành phần cấu tạo và giúp phim nước mắt (màn nước mắt) dính vào bề mặt giác mạc. Đây cũng là loại vitamin giúp bảo vệ và duy trì giác mạc (lớp ngoài cùng quan trọng của mắt) và kết mạc (một màng mỏng bao phủ bề mặt mắt và bên trong mí mắt)

Thiếu vitamin A thường xảy ra khi chế độ ăn uống thiếu chất. Đối với trẻ sơ sinh việc thiếu vitamin A thường do không được nuôi bằng sữa mẹ, trẻ được cai sữa sớm hay trẻ có cân nặng sau sinh thấp. Với trẻ dưới 5 tuổi, chế độ ăn uống nghèo vitamin A và caroten hay trẻ không được ăn dầu mỡ cũng sẽ dẫn tới cơ thể của trẻ bị thiếu hụt một lượng vitamin A cần thiết. Việc thiếu vitamin A có thể ảnh hưởng đến sức khỏe nói chung và sức khỏe đôi mắt nói riêng

Triệu chứng của khô mắt do thiếu vitamin A 

Quáng gà: Khi thiếu vitamin A thì khả năng nhìn trong điều kiện ánh sáng yếu sẽ bị giảm, hiện tượng này thường xuất hiện vào lúc trời nhá nhem tối nên được gọi là "Quáng gà". Đây là biểu hiện sớm về lâm sàng của thiếu vitamin A. Bệnh này ảnh hưởng không nhỏ đến tầm nhìn khi điều khiển phương tiện giao thông, khi trời tờ mờ sáng hoặc nhá nhem tối.

Tình trạng khô mắt do thiếu vitamin A lâu ngày cũng có thể gây ra các tình trạng khác như khô kết mạc, khô giác mạc, loét nhuyễn giác mạc khiến người bệnh có cảm giác chói, sợ ánh sáng, thường xuyên chớp mắt, thậm chí mắt luôn muốn nhắm nghiền.

Một triệu chứng đặc hiệu khác của tổn thương kết mạc do thiếu vitamin A là vệt Bitot, biểu hiểu bởi các đám tế bào biểu mô kết mạc bị khô, sừng hóa dày lên thành từng đám và bong vẩy; thường là những vệt có màu trắng xám, hình tam giác, đáy tam giác quay về phía rìa giác mạc hoặc có thể có hình trái xoan. 

Điều trị khô mắt do thiếu vitamin A

Cách điều trị đầu tiên và tiết yếu nhất cho bệnh lý này đó là bổ sung vitamin A. Tùy vào tình trạng của bệnh, bệnh nhân sẽ được kê liều lượng vitamin A cần bổ sung khác nhau. Bên cạnh đó, nếu có các bệnh đi kèm như tiêu chảy, sởi, viêm đường hô hấp, bệnh nhân cũng cần được điều trị dứt điểm các bệnh lý này. 

Tiến triển và biến chứng 

Khô mắt do thiếu vitamin A có thể được chữa khỏi nếu bệnh được phát hiện và điều trị sớm. Nếu không được điều trị kịp thời, khô mắt do thiếu vitamin có thể gây sẹo giác mạc, thủng giác mạc, viêm mủ nội nhãn hay thậm chí teo nhãn cầu 

Phòng bệnh

Hãy đảm bảo cơ thể được cung cấp  đủ các chất dinh dưỡng và vitamin A. Vitamin A có thể tìm được trong những loại thực phẩm như: 

• Thức ăn nguồn gốc động vật: Trứng, cá, thịt, gan, bầu dục, tôm…
• Thức ăn nguồn gốc thực vật: Ở nước ta, các loại rau có hàm lượng Beta-caroten đáng chú ý là rau muống, xà lách, rau ngót, rau diếp, rau dền, hành lá, hẹ lá, rau thơm, các loại củ quả như gấc, cà rốt, quả chín như đu đủ, xoài…

Bên cạnh đó, bữa ăn cũng cần được cân đối và có đủ chất đạm, dầu mỡ giúp tăng hấp thu và chuyển hóa vitamin A nhanh hơn. Bệnh nhân cũng có thể bổ sung vitamin A từ các thực phẩm chức năng theo lời khuyên của bác sĩ.