Bệnh hắc võng mạc trung tâm thanh dịch - Nguyên nhân, triệu chứng và điều trị

Bệnh hắc võng mạc trung tâm thanh dịch là gì?

Bệnh hắc võng mạc trung tâm thanh dịch (HVMTTTD)  là một bệnh mắt lành tính chưa rõ nguyên nhân. Khi mắc bệnh, bệnh nhân hay nhìn mờ, có một quầng tối che trước mắt. Bệnh hắc võng mạc trung tâm đặc trưng khi võng mạc bị tích tụ một bọng thanh dịch ngay vùng trung tâm dưới lớp võng mạc, gây ảnh hưởng tới chức năng nhìn của người bệnh. Bệnh hắc võng mạc trung tâm thường xảy ra ở một mắt, có tính chất tái phát cao.

Nguyên nhân 

Đây là bệnh liên quan đến quá trình rối loạn vận mạch, rối loạn “hàng rào máu” ở trong võng mạc. Thường xảy ra sau những căng thẳng tâm lý (stress) hoặc làm việc quá sức. Đôi khi không xác định được nguyên nhân gây bệnh.

nguyen-nhan-gay-benh

Đối tượng mắc bệnh

  • Bệnh hắc võng mạc trung tâm thanh dịch gặp ở khắp nơi trên thế giới, nhưng thấy nhiều ở các nước Đông nam Á như Nhật Bản, Trung Quốc, Việt Nam… Bệnh thường xảy ra ở những người tuổi từ 20 trở lên.
  • Bệnh gặp ở nam giới nhiều hơn nữ giới, ít gặp ở người trẻ và người già. Bệnh thường gặp ở một mắt, có tính chất tái phát.
  • Bệnh hay xảy ra trên người có yếu tố tâm lý dễ tác động, người dễ xúc động, stress… Những người có cơ địa đặc biệt, hay hút thuốc lá, có bệnh lý toàn thân, hay lo lắng, mất ngủ… cũng rất dễ mắc căn bệnh này.

Triệu chứng của bệnh hắc võng mạc trung tâm thanh dịch

Khi bị bệnh, bệnh nhân sẽ thấy thị lực suy giảm mức độ nặng hoặc nhẹ, đôi khi thấy đám mờ hoặc tối trước mắt làm khuyết hình ảnh nhìn thấy. Ngoài ra còn một số triệu chứng khác như:

  • Rối loạn màu sắc: Nhìn màu sắc thấy thay đổi, đặc biệt là các màu nhạt, màu sáng và vàng. Là triệu chứng sớm nhất của bệnh và tồn tại lâu, ngay cả khi bệnh đã ổn định, người bệnh vẫn có thể bị rối loạn sắc màu sắc trong khoảng 2 - 3 tháng.
  • Nhìn cạnh, tường, cửa sổ.... thấy biến dạng méo mó, cong.
  • Đôi khi đau đầu, nhức nhẹ hố mắt, căng thẳng, mất ngủ

Điều trị 

  • Bệnh thường tự khỏi sau 1 đến 6 tháng mà không cần điều trị. Chỉ định điều trị laser được đặt ra trong một số trường hợp đặc biệt. 
  • Bệnh nhân mắc bệnh hắc võng mạc trung tâm thanh dịch cần chú ý nghỉ ngơi, tránh những yếu tố bất lợi như: rượu, thuốc lá, căng thẳng thần kinh, mất ngủ… Bệnh nhân không nên quá lo lắng khi mắc bệnh này, bởi bệnh lành tính và hầu như chỉ cần dùng thuốc đã khỏi.

Tiến triển và biến chứng 

  • Bệnh HVMTTTD thường tự khỏi sau 1 đến 6 tháng và đa số bệnh nhân (80-90%) phục hồi thị lực tốt (từ 8/10 trở lên). Dù thị lực được phục hồi, bệnh nhân vẫn có thể bị các triệu chứng như: nhìn vật biến dạng, giảm độ tương phản…
  • Số ít bệnh nhân còn lại phục hồi thị lực kém hơn và có nhiều nguy cơ tái phát hoặc chuyển thành bệnh biểu mô sắc tố lan tỏa, gây giảm thị lực nặng ( từ 1/10 trở xuống) vĩnh viễn.
  • Có 40-50% bệnh nhân bị HVMTTTD điển hình bị tái phát bệnh trên cùng một mắt.
  • Nguy cơ gây tân mạch hắc mạc là khá thấp (dưới 5%) nhưng nguy cơ này tăng cao hơn ở người lớn tuổi.

Phòng bệnh

Nguyên nhân sinh bệnh chưa được xác định rõ nên chưa có biện pháp phòng bệnh đặc hiệu. Tuy nhiên, nên nghỉ ngơi hợp lý, tránh làm việc căng thẳng và không nên sử dụng các chất kích thích như rượu, bia, cà phê… Một chế độ ăn uống đủ chất sẽ hạn chế nguy cơ mắc bệnh hắc võng mạc trung tâm thanh dịch .